بررسی و تبیین امکان اخلاقِ اگزیستانسیال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر حوزه فلسفه

10.22091/jes.2024.10744.1007

چکیده

چکیده
امکان یا عدم امکان اخلاق اگزیستانسیال همواره مورد سؤال و مناقشه‌آمیز بوده است. این موضوع به ‌ویژه از آن حیث مهم است که اگزیستانسیالیست‌ها به فرد‌گرایی و سابژکتیویسم شهره‌اند و از آن حیث که اصول اخلاقی را تنها به عنوان قواعد کلی می‌پذیرند، بر این باوراند که در موقعیت‌های عینی، تنها فردْ تصمیم‌گیرنده است. سارتر به صراحت، از این موضع دفاع می‌کند،‌اما برای دورماندن از انتقادات کسانی که این موضع را غیرقابل نقد و حتی نسبی‌گرایانه می‌دانند، مفهوم «جهان ‌بین‌الاذهانی» را مطرح می‌کند. او هرچند تلاش دارد تا به نوعی به اخلاق جهان‌شمول متعهد باشد و از آنارشیسم اخلاقی برهد، باز هم به نظر، بین ابژکتیویسم و سابژکتیویسم معلّق می‌ماند. کی‌ یرکگور، اما به عکس، بر اساس سابژکتیویسم و در سپهر دینی، به صراحت، امر اخلاقی را تعلیق می‌کند و بر این باور است که فرد (در مواجهه با خدا) بالاتر از کلی قرار می‌گیرد و این پاردوکسِ ایمان است. بر اساس این پارادوکس، فرد از آن حیث که «یگانه» است، خود را با این فرض که نه دون‌تر، بلکه برتر از امر اخلاقی است، علیه آن توجیه می‌کند. برای کی‌یرکگور، حضرت ابراهیم (ع) از این جهت نمونه و مورد خاصی است که در آزمون وحشتناکش، با ایمانی تزلزل‌ناپذیر با خدا مواجه می‌شود و «برای رضای او و به خاطر خودش» تسلیم اخلاق باطنی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Possibility of Existential Ethics: A Review and Analysis

نویسنده [English]

  • davoud sedighi
Philosophy Researcher
چکیده [English]

Abstract
The question of whether existential ethics is possible or impossible has always been a subject of debate and controversy. This issue carries particular significance due to the existentialists' reputation for individualism and subjectivism, as they argue that only the individual is the ultimate decision-maker in objective situations. Sartre explicitly defends this stance; however, to address criticism labeling it as uncritical or even relativistic, he introduces the concept of the “intersubjective world.” While attempting to adhere to universal ethics to some extent and distance himself from moral anarchism, he appears to remain suspended between objectivism and subjectivism. In contrast, Kierkegaard, rooted in subjectivism, suspends morality explicitly within the religious realm, asserting that the individual (in relation to God) stands above the universal, exemplifying the paradox of faith. For Kierkegaard, Abraham represents a unique case as the knight of faith, facing an immense test with unwavering faith and submitting to inner morality “for His sake and for his own sake.”
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords Existential Ethics
  • Existentialism
  • Jean-Paul Sartre
  • Søren Kierkegaard
  • Subjectivism
  • Intersubjective World

مراجع

فهرست منابع
ادواردز، پل. (1392). دانشنامۀ فلسفۀ اخلاق. (ترجمه: انشااللّه رحمتی). تهران: نشر صوفیا.
References
Beauvoir, S. de. (1947, 1948). The ethics of ambiguity (B. Frechtman, Trans.). New York: Philosophical Library.
Buber, M. (1938). I and thou (R. G. Smith, Trans.). Edinburg: T. & T. Clark.
Cooper, D. (2001). Existentialism Reconstruction (2nd Ed.). Blackwell.
Hannay, A. (Ed.). (2009). Kierkegaard: Concluding Unscientific Postscript (A. Hannay, Trans.). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511626760
Harrison, J., & Borchert, D. M. (Eds.). (2009). Encyclopedia of philosophy (2nd ed.). Detroit: Thomson Gale/Macmillan Reference USA.
Kierkegaard, S. (1938). The Journals (A. Dru, Ed. & Trans.). London: Oxford University Press.
Kierkegaard, S. (1941). Fear and Trembling (W. Lowrie, Trans.). Princeton.
Kierkegaard, S. (1959). Either/or, Vol. 2 (W. Lowrie, Trans.). New York: Doubleday and Company.
Kierkegaard, S. (2009). Concluding unscientific postscript (A. Hannay, Ed. & Trans.). Cambridge University Press.
Lippitt, J., & Evans, C. S. (2023). Søren Kierkegaard. In E. N. Zalta & U. Nodelman (Eds.), the Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2023). Metaphysics Research Lab, Stanford University. https://plato.stanford.edu/archives/sum2023/entries/kierkegaard/
Sartre, J. P. (1989). Existentialism Is a Humanism (P. Mairet, Trans.). Meridian Publishing Company.
Sartre, J. P. (1992). Being and Nothingness (H. Barnes, Trans.). New York: Washington Square Press.
Solomon, R. (1972). From Rationalism to Existentialisms (Ed. 200). Rowman and Littlefield Publishers.
فصلنامه مطالعات اخلاقی
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1403
صفحه 113-138

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار